Jan Świtalski SP8MJ (1912-1999)

Jan Świtalski SP8MJ urodził się 23.06.1912 r. w Zagórzu koło Sanoka. Od rozpoczęcia I Wojny Światowej do listopada 1945 roku mieszkał we Lwowie. W roku 1931 w tym pięknym mieście ukończył szkołę średnią.
Kolejnym krokiem edukacji był Wydział Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
W roku 1937 ukończył też studium uzupełniające przy Wydziale Prawa co w efekcie dało mu tytuł magistra praw i nauk dyplomatycznych.
Zainteresował się radiotechniką gdy przeglądał czasopismo „Radjo”. Następnie samodzielnie wykonał odbiornik na którym przeprowadził pierwsze nasłuchy.
W 1934 r. wstąpił do Lwowskiego Klubu Krótkofalowców. Otrzymał licencje nasłuchową ze znakiem PL 376. W roku 1936 r. po rezygnacji Jana Ziembickiego SP1AR został sekretarzem LKK. Również w 1938 r. został kolejny raz wybrany sekretarzem Klubu.
Był jednocześnie członkiem komisji egzaminacyjnej, komisji eterowej i sadu polubownego.
W marcu 1937 r. otrzymał licencje nadawcza ze znakiem SP1MJ. I już w tym samym roku w grudniu zdobył dyplom WAC co jak na ówczesne czasy, było wyczynem godnym uwagi. Natomiast w kwietni 1939 r. miał już potwierdzone 77 krajów. Był w gronie najaktywniejszych członów klubu.
W czasie gdy był kierownikiem sekcji Radiotechnicznej LKK prowadził na kursach krótkofalarskich m.in. naukę alfabetu Morse'a.
Brał udział w wielu zawodach krajowych i międzynarodowych. W V Międzynarodowych Zawodach PZK zajął 3 miejsce. Przeprowadził w tych zawodach 503 łączności z 39 krajami na sześciu kontynentach co na czasy przedwojenne tych zawodów było absolutnym rekordem.

Ostatnią przedwojenną łączność Janek nawiązuje w dniu 1 września 1939 r. Od 1 września 1939 r. pracuje wraz z innymi członkami LKK w sieci łączności OPL (Obrona Przeciwlotnicza ) Lwowa. Do tych celów wykorzystywane są urządzenia UKF wykonane w laboratorium LKK. W czasie okupacji Lwowa pracował w instytucie prof. Weigla. Pracę znalazł dzięki pomocy Jana Ziembickiego SP1AR ( później SP6FZ), który był równocześnie kierownikiem działu technicznego w Instytucie. SP1MJ pracował w charakterze elektronika. Był członkiem Armii Krajowej o pseudonimie „Celina”. W początkowym okresie zajmował się budową sprzętu nadawczo-odbiorczego małej mocy wg projektu SP1AR. Sprzęt przeznaczony był dla oddziałów AK. Jednocześnie jako operator obsługiwał zrzutową radiostacją produkcji Polskich Wojskowych Warsztatów Radiowych zlokalizowanych w Stanmore pod Londynem, którego głównym inżynierem był Tadeusz Heftman TPAX.
Przekazywał i odbierał zaszyfrowane meldunki, utrzymując łączność radiową ze Sztabem Naczelnego Wodza na Kraj. Za pośrednictwem centrum radiowego w Barnes Lodge pod Londynem, gdzie wśród radiooperatorów byli także polscy krótkofalowcy. Należy wyjaśnić, że z uwagi na propagację radiowa, w obustronnym przekazywaniu meldunków Okręg Lwowski AK - KG AK w Warszawie, pośredniczyło centrum radiowe w Barnes Lodge.
Również od 1944 roku utrzymywał łączność radiowa z Brindisi we Włoszech gdzie stacjonował polski 301 Dywizjon Bombowy, zaopatrujący oddziały AK m.in. w broń i amunicje.
 W nocy z 13 na 14 marcu 1945 roku został aresztowany przez NKWD.
Do maja 1945 r. przesłuchiwany był w więzieniu przy ulicy Łąckiego we Lwowie.
Warto nadmienić, że przesłuchującym był m.in. oficer NKWD-krótkofalowiec, z którym przed wojną Janek spotykał się wielokrotnie na pasmach amatorskich.
Później samolotem został przewieziony do Moskwy i osadzony został w więzieniach Łubianka i Butyrki. Poczałkowo był z nakłaniany do składania fałszywych zeznań w tzw. procesie „szesnastu”. Zdecydowana odmowa składania zeznań była przyczyna odstąpienia odgrywania roli „świadka”
Następnie Janka przewieziono z powrotem do Lwowa gdzie 24 września 1945 r. został skazany wyrokiem wojskowego sądu sowieckiego na 10 lat ciężkich robót za przynależność do AK.
Również na 6 lat pobytu w łagrze skazana została żona Urszula a brat na 7 lat.
Zostali wywiezieni na obszar obwodu permskiego i pracowali w kamieniołomach przy budowie tamy i elektrowni wodnej. Przebywał na terenie ZSRR do 25.08.1948 r. Karę wiezienia ostatecznie zamieniono na wydalenie z ZSRR. Wrócił wraz z żoną do kraju i zamieszkał w Sanoku.
Dopiero w 1993 decyzją Prokuratury Okręgu Lwowskiego Jan Świtalski został zrehabilitowany. Niestety o tej decyzji nie dowiedział się przed śmiercią. Działalności krótkofalarskiej w kraju nie podjął od razu ze względu na niedawną przeszłość.
W początkach lat pięćdziesiątych otrzymał kolejną licencje nasłuchowa i znak SP8-001. Zbudował też kolejny odbiornik nasłuchowy typu 1V1. Dokładny opis był zamieszczony w „Radioamatorze” nr 8 1956 r. który stał się bardzo popularny wśród początkujących krótkofalowców ze względu na jego prostotę i niezawodność.
Dzięki pomocy kolegów przedwojennych krótkofalowców i za wstawiennictwem SP5CM licencję nadawcza otrzymał w 1956 roku z sufiksem przedwojennym. Zbudował nadajnik samowzbudny na lampie 6L6. Wcześniej zbudowany odbiornik i antena Long Wire daje mu szansę na aktywność na pasmach.
Był współzałożycielem Bieszczadzkiego Klubu Krótkofalowców i jego prezesem do 1984r.
Przez 23 lata społecznie prowadził Okręgowe Biuro QSL (SP8)
Zatrudniony był kolejno w przedsiębiorstwach Radiofonizacja Kraju, Wojewódzkim Zakładzie Remontu Instalacji Łączności w Rzeszowie a od 1950 r. był kierownikiem punktu w Zakładach Usług Radiotechnicznych i Telewizyjnych. W 1975 r. przeszedł na rentę inwalidzka II grupy.

Był bardzo aktywnym na wszystkich pasmach KF. Przeprowadził około 60 tysięcy łączności głównie na CW pod znakami SP1MJ, SP8MJ, 3Z8MJ i SQ8MJ i SR8MJ.
Miał potwierdzone 257 podmiotów DXCC. Był członkiem m.in. A1OP, CHC, RCC(CW) i DXCC oraz SPDXC (nr 19) Sekcja Dyplomowa SPDXC (SPHC) w zestawieniu na dzień 31.12.1974 r. wykazywała na pierwszym miejscu SP8MJ z liczbą 569 dyplomów.
Podczas obrad VIII Zjazdu Krajowego PZK Janka wybrano członkiem Głównego Sądu Koleżeńskiego.
Udzielając wywiadu Tomkowi SP5CCC na pytanie jakie przesłanie chciałby przekazać młodym krótkofalowcom powiedział: „Niech stosują w życiu zasadę wzajemnej życzliwości, tak jak zawarte jest to regułach Ham Spirit”.
Był członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Sybiraków oraz Związku Inwalidów Wojennych Rzeczpospolitej. Należał do SP OTC (nr 29)
Za zasługi dla Polski otrzymał: Krzyż Partyzancki, Krzyż Armii Krajowej.
Za bogata działalność na rzecz krótkofalarstwa na wniosek ZG PZK został wyróżniony: Krzyżnem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, (18.11.1973) Brązowym Medalem za zasługi dla Obronności Kraju (20.05.1968 r.). Wyróżniony został także medalami: Zasłużony dla województwa rzeszowskiego (23.06.1972 r.), Zasłużony działacz LPŻ (15.03.1957).
Zarząd Główny PZK wyróżnił Janka Odznaką Honorowa PZK (nr 006 z 1973 r) oraz Złotą Odznaką Honorowa PZK (009 /Z z 1997 r.) X Zjazd Krajowy (1.12.1990 r.)) nadał mu godność Członka Honorowego PZK
Zmarł 02.05.1999 r. Jest pochowany na Cmentarzu Centralnym w grobowcu rodziny Świtalskich.
Za udostępnienie materiałów dziękujemy SP3CSD i panu Zbigniewowi Siemaszko z Londynu (lat 93) operator w Barnes Lodge który udzielił informacji SP8TK telefonicznie.

SP3CUG, SP8TK