Antoni Zębik SP7LA

• 

Szczegóły

Kategoria: Sylwetki

Opublikowano: sobota, 04, czerwiec 2016 10:22

Super User

Odsłony: 3497

Antoni Zębik SP7LA urodził się 13 stycznia 1914 roku w Częstochowie w rodzinie robotniczej. Szkołę podstawową ukończył w 1928. Następnie naukę kontynuował w szkole Włókienniczej w specjalności elektryk. Zasadniczą służbę wojskową odbywał w plutonie łączności kompanii telegraficznej w Częstochowie. W 1937 roku uruchomił zakład radiotechniczny świadczący usługi. W 1938 roku wstąpił do Polskiego Związku Krótkofalowców w Warszawie. Tam uzyskał licencje nr 237 na radiostację nadawczo-odbiorczą o znaku SP1ZA. Szybko zbudował radiostację, która zaliczana była jak wspomina Antoni do największych w Polsce.

Tuż przed wojną na zamówienie Szefostwa Łączności 7 Dp w Częstochowie zbudował kolejną radiostację krótkofalową, która posiadała znak SP2KL i służyła w wojsku.
W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany z nominacją dowódcy  tejże radiostacji w stopniu kaprala. W czasie kampanii wrześniowej brał udział w walkach w okolicach Janowa, Lelowa, Złotego Potoku i Żarek do 14 września 1939 r. Po rozbiciu jego jednostki wojskowej przez wojska hitlerowskie dostał się do niewoli. Jednak następnego dnia udało mu się zbiec z obozu jenieckiego.
Do końca pierwszego roku wojny ukrywał się w Nowej Wsi koło Częstochowy bo w jego mieszkanie często podlegało rewizji przez Gestapo szukającego sprzętu radiowego.
W 1940 roku wstąpił do Związku Walki Zbrojnej i przyjął pseudonim ”Biegły”. Po zaprzysiężeniu został skierowany do Krakowskiej Komórki Łączności, która składała się w zdecydowanej liczbie z przedwojennych krótkofalowców. Współdziałał między innymi z kolegami Władysławem Jakubowskim SP1CU,Władysławem Borysławskim SP1QT, Emilem Jurkiewiczem SP1CC i Józefem Jezierskim SP1JJ. Początkowym zadaniem zespołu było nasłuchiwanie francuziej stacji telegraficznej i przekazywanie radiogramów do prasy podziemnej.
W czerwcu czterdziestego roku wraz z SP1CU zbudowali konspiracyjny nadajnik CW i nawiązywali łączność z szefostwem Wojska Polskiego na Zachodzie. Po zakończeni zadania w Krakowie powrócił do Częstochowy, gdzie szkolił telegrafistów dla potrzeb podziemia.
W 1942 roku już jako żołnierz Armii Krajowej  otrzymał polecenie zbudowania konspiracyjnego urządzenia odbiorczego. Odbiornik ten zbudował w bańce na naftę. Zaczął też gromadzić podzespoły przydatne do budowy radiostacji fonicznej większej mocy. Na początku kolejnego roku był w posiadaniu kompletu części do budowy radiostacji fonicznej o mocy 250-300W w antenie. W 1943 roku powołano go do pełnienia funkcji oficera łączności ds. technicznych. W ostatnich dniach kwietnia 1943 roku otrzymał z Dowódca Sił Zbrojnych Kraju  pismo podpisane przez płk. Tadeusza Pełczyńskiego- Szefa sztabu KG AK pozwalające na budowę radiostacji.
Przystąpił do jej budowy z własnych części, która jak się później okazało odegrała bardzo wielką role w  Powstaniu Warszawskim w dniach od 8.08 do 4.10 1944 roku jako „Błyskawica”.
Radiostację przechowywał we własnym domu do końca roku. W noc sylwestrową 1943/44 sprzęt został zabrany z domu Antoniego przez oficera  komórki Łączności Inspektoratu ”URA” Stefana Pabjańczyka pseudonim „Tadeusz”. Nasz bohater miał częste odwiedziny Gestapo. Został aresztowany i pod koniec 1944 rok i przewieziony do obozu w Gross Rossen. Przebywał w kilku obozach a ostatni w Bergen, który wyzwolony został 15.04.1945 roku. Przez 3 miesiące leżał w szpitalu polowym w miejscowości Celle. Przez czterdzieści dni walczył ze śmiercią. Zajął się nim włoski lekarz prof. Antonio Garbarrini, któremu był wdzięczna za uratowanie życia choć skutki pobytu w obozach odczuwał do ostatniego dnia swego życia.
Do kraju wrócił 28 sierpnia 1945r. Otwarł zakład rzemieślniczy na początku w Częstochowie. Produkował między innymi wzmacniacze akustyczne dla kościołów. W latach 1945-49 działał społecznie w Zarządzie Zrzeszenia Sportowego ”Włókniarz” i pełnił funkcję kapitana centralnej drużyny motocyklowej. W oddziale PZK w Częstochowie prowadził zajęcia z radiotechniki. Został skazany na 14 miesięcy więzienia (z czego odbył połowę) za zajmowanie się tematyką katyńską.
Po przeniesieniu się do Łodzi otwarł kolejny zakład rzemieślniczy przy ulicy Nowotki 35.
Znalazł się w grupie założycieli Oddziału Wojewódzkiego PZK w Łodzi. W latach 1958-61 pełnił funkcję członka ZOW. Prowadził zajęcia z elektrotechniki i uczył telegrafii. Przy dużej pomocy Anatola SP5CM uzyskał w1957 roku licencje, która pozwoliła mu na prace mocą 750 W.
Był w ścisłej czołówce krajowej, która uruchamiała się emisja SSB na sprzęcie własnoręcznie wybudowanym.

Niestety po ujawnieniu, że Antoni był konstruktorem ”Błyskawicy”    utracił licencje. Licencje odzyskał dopiero po programie TV na temat „Błyskawicy” w roku 1978. Był przewodniczącym Komisji Egzaminacyjnej PZK. Od 1961-do 64 był prezesem Zarządu Oddziału oraz członkiem Zarządu Głównego PZK. Był członkiem Honorowym Częstochowskiego Klubu Krótkofalowców. Ważnym zajęciem dla Antoniego była działalność konstruktorska. W 1959 roku zbudował radiostacje CW/AM, która wystawił na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Sprzęt cieszył się dużym zainteresowaniem i zakupiony został przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. W roku 1965 zdobył I nagrodę za wykonanie odbiornika komunikacyjnego (Model SP7LA-64) w ramach konkursu zorganizowanego przez Izbę Rzemieślniczą w Łodzi.

Był aktywny na pasmach a w tym w zawodach krótkofalarskich. W światowych zawodach z okazji 1000-lecia Państwa Polskiego zorganizowanych przez PZK zdobył pierwsze miejsce wśród stacji SP w kat. M/A1. Pierwsze miejsce zajął także w VI Zawodach Przyjaźni. Przeprowadził QSO z 240 podmiotami (DXCC). Najwyżej cenił sobie jednak działalność konstrukcyjną. Wykonał dziesiątki urządzeń krótkofalarskich. Miał propozycje współpracy z firmami z USA i Anglii. Chyba wszyscy znają opisy anteny „Delta SP7LA”  W  ostatnim etapie pracy zawodowej w swojej firmie produkował  sprzęt audio dla zespołów muzycznych. W 2004 roku przekazał replikę radiostacji powstańczej „Błyskawica”  Prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu z przeznaczeniem dla Muzeum Powstania Warszawskiego. Pomysł  budowy repliki należy do kol. Zygmunta SP5AYY i Wiesława SQ5ABG. Wykonaniem urządzenia zajęli się SP7LA oraz SP9GDI i SP9QMT.

Z SP7LA pierwszy kontakt nawiązałem w czasie łączności radiowej w dniu 9 września 1990 roku. Wtenczas wiedziałem o Antonim sporo ale dzisiaj wiem, że był on wielkim patriotą, nieprzeciętnym krótkofalowcem- konstruktorem, działaczem społecznym - bohaterem XX wieku. Nigdy nie zapomnę rozmowy z Antonim w czasie uroczystości z okazji 65 lecia PZK w Łodzi.

Za wyjątkową działalność na rzecz krótkofalarstwa wyróżniony został Odznaką Honorową PZK nr 117, Złota Odznaką Honorową  PZK nr 08/Z. Uznany został Krótkofalowcem 70 lecia. Został też odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia  Polski i Krzyżem Partyzanckim.

Ostatnie lata spędzał w Radomsku. O Antonim SP7LA można znaleźć dziesiątki publikacji w przeróżnych źródłach, ale jestem zdania, że zasługuje on na książkę napisaną przez krótkofalowca profesjonalistę.

 Antoni Zębik SP7LA zmarł  1 lipca 2009 roku a pochowany został na cmentarzu przy ul. Palmowej w Częstochowie. Zegnały Go władze miasta, kombatanci, harcerze  oraz, krótkofalowcy a w tym z ZG PZK jak i WOT PZK.

Za pomoc w zebraniu informacji dziękuję kol. SP2IW, SP3CSD, SP5CCC, SP8TK.

 

 

Ryszard SP3CUG