JAN KLEWENHAGEN SP3AK (1908-1972)

  • Drukuj

Jan Klewenhagen urodził się w dniu 7.03.1908 r. w Kościanie. Mieszkał tam do 1918 r a następnie wraz z rodzicami przeprowadził się do Poznania. Krótkofalarstwem zainteresował się na przełomie 1926 i 27 r. Miał też drugą wielka pasje a mianowicie pływanie z uwzględnieniem piłki wodnej.

Uczestniczył w zajęciach klubu Legia Poznań i uzyskiwał dobre wyniki. W czasie gdy mieszkał na ul. Przemysłowa 40 uzyskał znak nasłuchowy PL 104. Pierwszy znak SP3KM datuje się na kwiecień 1929 r. a mieszkał wtenczas z rodzicami pod adresem Generała Chłapowskiego 7. W 12 numerze Krótkofalowca Polskiego z 1931 r. zawarta jest w sprawozdaniu Centralnego Biuro QSL a Jan znalazł się na 54 pozycji , która wskazuje, że wysłał w 1931 r.  84 karty. W pierwszej połowie 1933 r. unieważnione zostały licencje nasłuchowe „PL” i zastąpiono SPL. W związku z powyższym używał znaku SPL 104. Zajmuje II m. w zawodach krótkofalowych organizowanych przez PKK w dniach 1.09 d0 31.12.1933r.  i otrzymał w nagrodę lampę 075/1000.Jan wysłał wtenczas największą liczbę kart QSL. (2108) a nagrodą był min. prenumerata roczna”Krótkofalowca Polskiego”

 

W 1933 r założył rodzinę i zamieszkał w domu przy ulicy ul. Traugutta  30/10 i pracuje na falach eteru jako SP3KM.Komunikat PKK zamieszony w „KP” nr 4/34 wskazuje na wyjątkową aktywność Jana. Wymieniany jest jako jedyny operator stacji klubowej SP1PZ. W dniu 6.09.1934 r. Walne Zebranie PKK wybiera SPL 104 V-ce prezesem Klubu. Sprawozdanie CB QSL za 1934 r wykazuje Jana pod znakiem nasłuchowym tylko z jedną kartą. 26 .01. 1935 r jako SPL104 figuruje w składzie Zarządu PKK. Pod znakiem SPL 104 uczestniczył w zawodach zorganizowanych przez PKK w dniu 17.03.1935 r. i zdobył 1m. A w nagrodę otrzymał lampę nadawczą 015/400 Tungsram. W tym roku wysłał tez 277 kart QSL ze znakiem SPL 104. W 1935 r  przeprowadził się na ulice  Świerczewskiej 20 m 3 i otrzymał pierwsza licencje wydana przez MPiT o znaku znaku SP1KM. Był wice prezesem Poznańskiego Klubu Krótkofalowców.

 W dniach 4 do 18 listopada 1936 r. na wystawie krótkofalarskiej Jan  zaprezentował nadajnik CO-PA 20 Wat, odbiornik bateryjny 1-V-2 monitor i falomierz absorpcyjny oraz kilkaset kart QSL.

W ogólnopolskich Zawodach organizowanych przez PKRN w dniu 29.03.1936 r. SP1KM przeprowadził 11 łączności i uzyskał 3100 pkt. W IV Międzynarodowych Zawodach PZK sklasyfikowany został na 24 miejscu. W roku 1936 przez CB QSL wysłał 142 karty QSL. W wyborach do władz PKK na 1937 r. Jan wybrany został do składu Sądu Polubownego.

W dniach 15.04.i 29.04. 1937 r. w ramach spotkań klubowych (PKK) był prowadził zajęcia na temat „Anteny Nadawcze”.W „Zawodach graficzno- fonicznych 1938”, które odbyły się 9/10.04 (telegrafia) i 23/24.04 (fonia) SP1 KM uzyskał 3215 pkt i zajął 14 m. Czwarte miejsce zajął w „V Międzynarodowych Zawodach PZK” (1938)

W czasie II Wojny Światowej krótkofalarstwo uratowało mu życie. Około 1941 r. w domu państwa Klewenhagenów jawił się oficer niemiecki z nakazem aresztowania i wysłania Jana do obozu. Oficer ten zauważył na ścianie dyplomy krótkofalarskie i zadał pytanie Janowi do kogo należą. Po uzyskaniu odpowiedzi oficer poinformował przerażonego Jana, że on przed woja był tez krótkofalowcem. Dodał: „Ja moimi zwierzchnikom powiem, że dzisiaj Ciebie nie zastałem w domu ale jutro muszę tu wrócić i już Ciebie nie ma tu być”

Był prezesem w pierwszej powojennej kadencji ZOW PZK w Poznaniu. Po wojnie pierwsze zezwolenie(specjalne) wydane przez Marszałka Polski -Michała Żymierskiego w dniu 16.08.1949 otrzymał Stanisław Bancera SP5AC przedwojenny SP2FU.

Jedenaście dni później tj. 27 sierpnia 1949r. dwa pierwsze oficjalne zezwolenia zostały  wydane przez Ministerstwo Poczt i Telegrafów otrzymali : Anatol Jegliński SP1CM ( z prefiksem przedwojennym) oraz  Jerzy Artur Rutkowski SP5AB (Nie mylić z późniejszym prezesem PZK SP5RJ). Kolejne zezwolenia w dniu 30.08.1949r. otrzymała stacja klubowa oddziału poznańskiego PZK - SP5ZPZ oraz Zdzisław SP3SJ późniejszy  SP3PK, Cyryl SP1SE-pózniejszy SP1BC i Jan SP1KM  ze wskazaniem miejsca zamieszkania Czechosłowacka 30a m 1. ( na przeciwko szkoły pożarnictwa.) W 1952 r Jan otrzymał licencje kat. I ze znakiem SP3PM a kolejna już  wydana była na znak  SP3AK. Należy zaznaczy ,że wówczas zezwolenia wydawane były na rok czasu i przy odnawianiu, zazwyczaj, przyznawano nowy sufiks .Natomiast podział na okręgi wywoławcze dopiero ustalano. W pierwszym roku powojennej pracy w eterze  nawiązał łączność z( uznanym przez rodzinę i przyjaciół za zaginionego) Zygmuntem Zydorowiczem przedwojennym SP3KC. Wojenne losy rzuciły Zygmunta do USA a Jan dzięki krótkofalarstwu  miał okazję powiadomić, rodzinę, że ich najbliższy żyje.

Jan był delegatem na II Zjazd LPŻ, który odbywał się w Pałacu Kultury w Warszawie 1955 r. Od 1948  do 1955 r pracował w Ministerstwie Komunikacji w Warszawie, skąd co tydzień przyjeżdżał jak informuje córka Jana do domu do swej „ukochanej radiostacji” i rodziny. Ówczesna prasa krótkofalarska pisała o nim z tego powodu „świąteczna stacja”.

Jan pracował wtenczas dx-owo na telegrafii i lokalnie na fonii. Mimo braku wolnego czasu dużo eksperymentował, zbudował sobie odbiornik komunikacyjny i wiele przyrządów jak oscylograf, grid-dip-meter. Zbudował słynny wtenczas czterolampowy klucz automatyczny. Powyższe wyjaśnia powód uczestniczenia w komisji egzaminacyjnej na świadectwo uzdolnienia w Warszawie. Wśród wielu egzaminowanych przez SP3AK był Wiktor Chojnacki późniejszy SP5QU.

W tym też czasie nieoczekiwanie zachorował- miał duże nadciśnienie. Jak zawsze niezawodny Anatol SP5 CM stanął na wysokości zadania. Załatwił Janowi pobyt w szpitalu w Gdańsku. Przy pomocy krótkofalowców w ciągu trzech sprowadził ze Szwajcarii niedostępne w Polsce leki  firmy „Ciba-Reupasil”. Jan szybko wrócił do zdrowia.

W stałym współzawodnictwie nadawców i nasłuchowców za rok 1955 zdobył 4 m. w klasyfikacji generalnej.

W latach 50-tych poznańscy krótkofalowcy zabezpieczali łączność radiową w etapach Wyścigu Pokoju na trasach biegnących przez Wielkopolskę. Zawody „Dzień Radia 56” dały Janowi 20m.

W II Krajowych Zawodach QRP zajął 11 miejsce. Już  10.10.1959 r. został członkiem SP DXC z numerem 023.

W III Międzynarodowych Zawodach Krótkofalarskich organizowanych przez Centralny Klub Łączności LPŻ  odbywających się w 1955 r.  Janek  w grupie stacji indywidualnych zajął 18 m na 45 startujących. Najlepszy wynik miał w paśmie 14 MHz (III m).

Około 1956 rozpoczyna  pracę w Dziale Inwestycji a następnie  w Zarządzie Zabezpieczenia Ruchu i Łączności  Dyrekcji Okręgowej PKP w Poznaniu. Pracował w jednym pokoju z Czesławem Machowiakiem ojcem Bogdana SP3CJW/SP3IQ. Pracował tam na stanowisku Inspektora Nadzoru ds. łączności. 

W 1962 r. ukończył Zaoczne Technikum Łączności w Poznaniu przy ul. Kościuszki 77 a maturę zadawał równocześnie z córką Małgorzatą , która egzaminy zdawała w systemie dziennym w tej samej Szkole.

Jan wielokrotnie pomagał krótkofalowcom rozwiązywać ich trudne problemy. Przykładem na taką działalność może być znana wtenczas sprawa Janka SP3HD Z Wolsztyna. W związku Jego dobrą znajomością języka francuskiego i niemieckiego i po trochę angielskiego oraz tym, że miał rodzinę na: „Zachodzie” otrzymywał wielokrotnie propozycję podjęcia pracy w wywiadzie PRL.

Stanowczo odmawiał i poczuł się zagrożony. Wtenczas SP3AK wymyślił skuteczne działanie, które polegało na trudnej decyzji o zawieszeniu licencji. Po latach SP3HD licencję odzyskał a wcześniej mógł żyć spokojnie bo „smutni panowie” przestali się nim interesować.

SP3AK miałem (SP3CUG) przyjemność poznać w czasie egzaminu w ostatnim dniu kursu krótkofalarskiego w Olejnica 1967 , którego byłem uczestnikiem  gdzie razem z Edwardem Musiałem SP3GZ i Zdzisławem Przanowskim SP3AJX sprawdzali naszą wiedzę.

Prowadził wiele kursów krótkofalarskich w poznańskim Pałacu Kultury. W kursie w 1966 r.   zajmował się głównie nauką telegrafii uczestniczyli min.: Zbigniew  SP3BTT, Ryszard ex SP3BYU, Marian SP3BEJ, Zygmunt SP3CER, Lech  SP3CJK i Bogdan SP3CJW/SP3IQ. 

Od 1968 r. zamieszkał przy ulicy Hetmańskiej 38m 8 na dawnej dzielnicy Św. Łazarz.

W czasie VI Zjazdu PZK odbywającego się w 1969 r został wybrany członkiem Głównego Sądu Koleżeńskiego. W pierwszej turze zawodów SP9 zajął 12 m. na 39 uczestniczących. W SPDXC w 1970 r. zdobył 43 m. 

W klasyfikacji Oddziałów  PZK zdobył I miejsce w OW Poznań w kat. SOMB w SPDX 1971

Był członkiem Wojewódzkiej Komisji Egzaminacyjnej PZK w Poznaniu. Wielu przyszłych nadawców spotkało się z Janem w ostatnich dniach kursów krótkofalarskich zorganizowanych w ramach obozów Inspektoratu Łączności Wielkopolskiej Chorągwi ZHP .

Był egzaminatorem na kursach w Olejnicy (pow: Wolsztyn) 1965, 1966 i 1967 oraz Kiekrz 1968. Mi też było dane poznać SP3AK 50 lat temu w Olejnicy. Emerytury doczekał się pracując nadal w DOKP w Poznaniu.

. Wielkopolscy krótkofalowcy wspominają Jana jako człowieka bardzo życzliwego, pomagającego młodszym- krótkofalowca „z krwi i kości” Choć Jana SP3AK za jego życia nie znaliśmy zbyt dobrze to teraz uświadamiamy sobie bliskie powiązania  naszej trójki. Zarówno Jan jak i dwójka  niżej podpisanych mają związek z Kościanem i Ziemią Kościańską. Wszyscy pracowali na PKP w pionie łączności, każdy z nas został krótkofalowcem.

Zmarł w dniu 9.06.1972 r. Pochowany jest na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu ( Pole 24 kwatera 5 rząd 4 grób 122.)

TNX: p. Małgorzacie (córka SP3AK) SP3BTT, SP3SL, SP3CHT, SP3IQ, SP9LDB, SP9EWM, SP3CSD

 

                                                                                                 opr. SP3CUG, SQ3LVU, SP8TK