ZYGMUNT SELIGA SP5AYY

Zygmunt Seliga SP5AYY  urodził się 27.04.1944 r. w Warszawie. W czasie okupacji hitlerowskiej Zygmunt, jako małe dziecko, mieszkał wraz z rodziną w Śródmieściu Warszawy przy ul. Piusa XI 58.Po wybuchu Powstania Warszawskiego przebywał razem z matką w Śródmieściu w piwnicach-schronach pod ochroną oddziału powstańczego Batalionu Zaremba-Piorun aż do kapitulacji Powstania. Po upadku Powstania Warszawskiego wraz z innymi mieszkańcami stolicy, matka wraz z małym Zygmuntem, opuścili Warszawę przez niemiecki obóz przejściowy w Pruszkowie.

Do 1946 r. przebywali u siostry matki Zygmunta w Koluszkach. W 1945 r. dołączył do nich ojciec, który powrócił z Niemiec, dokąd został wywieziony w czasie okupacji na przymusowe roboty do Hanoweru.

 

Do Warszawy wrócili w 1946 r. Ich dom nie nadawał się do zamieszkania. Ojciec znalazł pracę w szpitalu wojskowym i rodzina otrzymała pokój służbowy naprzeciwko Politechniki Warszawskiej przy ulicy 6. Sierpnia. Kolejno przenieśli się do mieszkania przy ulicy Promenady na Mokotowie.

Tutaj Zygmunt w latach 1951 - 1958 uczęszczał do szkoły podstawowej. W tym czasie rodzice zakupili popularny wówczas radioodbiornik „Pionier U2”. Ojciec wraz kolegami słuchali wiadomości z Londynu, a w chwilach wolnych Zygmunt przesłuchiwał zakres fal krótkich. Przypadkowo natknął się na rozmowy prowadzone w języku polskim, ale nie były to audycje Polskiego Radia. Jak się później okazało były to łączności krótkofalowców Adama SP5SA, Zbigniewa SP8IC i Wojciecha SP5FM.

Naukę kontynuował w Technikum Mechaniczno-Elektrycznymim. Konarskiego w Warszawie. W pierwszej klasie technikum poznał Mirosława Kowalskiego, który już wtedy, jako młody 15-letni chłopiec, dobrze posługiwał się telegrafią i prowadził łączności pod znakiem jednego z krótkofalowców (później otrzymał znak SP5AHQ). To był początek, kiedy Zygmunt zainteresował się radioamatorstwem, później krótkofalarstwem. W każdą niedzielę o godzinie 10.30 słuchał komunikatu Zarządu Głównego Polskiego Związku Krótkofalowców nadawanego przez Mieczysława Rybaka SP5RM w paśmie 40 m. emisją AM. Radiotechniki uczył się z książek: „ABC radioamatora” oraz „Jak czytać schematy radiowe”. Czytał też czasopisma: „Młody Technik” i „Radioamator”.

Na lampie 6C5S, podarowanej mu przez Mirka, zbudował generator do nauki nadawania alfabetem Morse’a. Sygnałów telegraficznych słuchał na przerobionym domowym odbiorniku radiowym „Sonatina”. Samodzielnie zbudował odbiornik radiowy przeznaczony do odbioru stacji radiofonicznych.

Kolejny odbiornik jaki wykonał, to superheterodyna z układem wejściowym i przemianą częstotliwości na dwóch lampach ECH21, detektorem i ARW na EBF11 oraz wzmacniacz głośnikowy na ECL11. Po rozszerzeniu w odbiorniku pasma 40 m. mógł słuchać Rozgłośni Harcerskiej jak i stacji amatorskich, jakie wówczas pracowały w pasmie 40 m. emisją AM.

Po ukończeniu technikum uzyskał tytuł Technika Elektroenergetyka i rozpoczął pracę w nowo wybudowanym Zakładzie Lamp Nadawczych Lamina w Iwicznej k/Warszawy (obecnie Piaseczno k/Warszawy). W okresie stażu przeszedł wszystkie stanowiska związane z produkcją i pomiarami lamp nadawczych. Tam miał do czynienia z lampami T02, T04, GU81, GU32, GU50 oraz stabiliwoltami (jarzeniówkami stabilizacyjnymi) SG2S, SG3S, SG4S, a także lampami do urządzeń radarowych. Po stażu zatrudniony został na stanowisku kontrolera produktu. Znajomość sprawy
i duże zaangażowanie w pracy zwróciło uwagę dyrektora zakładu, który zaproponował mu kontynuowanie nauki. Przez dwa lata uczył się w trybie zaocznym w Państwowej Szkole Technicznej przy ulicy Długiej w Warszawie i uzyskał tytuł - Technik Elektronik.

W 1963 r. zapisał się na kurs krótkofalarski, który prowadzili ppłk. mgr inż. Stanisław Bawej SP5BM i Józef Ogonowski SP5QW, (który uczył telegrafii). Kursanci mieli okazję odwiedzić siedzibę ZG PZK i zapoznać się z pracą Centralnego Biura QSL w Warszawie przy ulicy Nowy Zjazd. Zygmunt zobaczył też radiostację SP5PZK, z której nadawane były niedzielne komunikaty
w paśmie 40m. Był to nadajnik o mocy 250 W z emisją AM, odbiorniki BC-1004, AR-88, a anteną był dipol 2 x 10 m. W czasie kursu, jego uczestnicy mieli możliwość przeprowadzenia łączności telegraficznych na demobilowej radiostacji RBM-1 z anteną Long Wire 40 m. Wtedy Zygmunt przeprowadził pierwszą w swoim życiu łączność telegraficzną z pod znaku SP5PWA Oddziału Warszawskiego PZK ze stacją OK2WFF. Zdał egzamin i po półrocznym oczekiwaniu w dniu 7.11.1964 r. otrzymał upragnioną licencję ze znakiem SP5AYY. W tym samym roku wstąpił do Polskiego Związku Krótkofalowców.

Jego pierwszym klubem był Klub Krótkofalowców SP5PZP przy Wolskim Uniwersytecie Robotniczym przy ulicy Żytniej 36 w Warszawie, którego był członkiem wlatach 1964 – 1967. Pracą tego klubu kierował Zygmunt Potocki SP5ZP, który z tytułu udziału w Powstaniu Warszawskim podczas podawania wywołania ogólnego literował sufiks jako „Zośka Parasol”(nazwy oddziałów z Powstania Warszawskiego).

Zbudował pierwszy nadajnik telegraficzny na lampie 6L6 z demobilowymi kwarcami w generatorze o mocy około 8 W. Na początku pracował w paśmie 80 m, a następnie po przeróbkach radioodbiornika w paśmie 7 MHz.Do dyspozycji miał udoskonalony nieco odbiornik „Sonatina”, a nad jego domem przy ul. Promenady 17 zainstalował antenę Long Wire.

Pierwszą łączność pod swoim znakiem nawiązał w lipcu 1965 r. w pasmie 80 m. emisją AM ze stacjami warszawskimi: Władysławem SP5AZX i Jankiem SP5AJV (kierownikiem radiostacji Polskiego Radia w Woli Rasztowskiej, później radiostacji Centralnej Polskiego Radia w Raszynie). Kolejną konstrukcją był trzylampowy nadajnik z lampą GU50 w stopniu końcowym i modulacją w siatce drugiej z regulowaną falą nośną.

Wspólnie z Marianem SP5DIM zorganizował Klub Łączności przy Miejskich Zakładach Komunikacyjnych w Warszawie. Klub był filią Warszawskiego Klubu Łączności SP5KAB, a stacja SP5KCQ była w tym czasie bardzo aktywna, szczególnie w zawodach stacji klubowych LOK, otrzymując szereg dyplomów i pucharów.

W 1968 r. przerwał pracę zawodową i po zdaniu egzaminu rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej i został studentem Wydziału Elektrycznego. Po ponad pięciu latach obronił pracę dyplomową i uzyskał tytuł magistra inżyniera w dziedzinie miernictwa elektrycznego. metrologii elektrycznej i automatyki. Następnie obronił drugą pracę magisterską pt. „Tensometryczny przetwornik małych przesunięć liniowych”. Opanował technikę cyfrową TTL  i technikę liniowych układów scalonych.

Już w czasie studiów podjął dorywczo pracę w Stołecznym Ośrodku Elektronicznej Techniki Obliczeniowej. Ukończył kurs techniczny konserwacji i programowania na obsługę pierwszej polskiej komercyjnej elektronicznej maszyny cyfrowej ZAM 2 Gamma. Maszyny te, w ilości 10 szt., zbudowane zostały w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Matematyki w Warszawie. Poznał budowę i działanie tej Maszyny. Nauczył się programowania w języku SAKO (System Automatycznego Kodowania), który był podobny do języka programowania BASIC. W kolejnych latach otrzymał certyfikaty do serwisowania i obsługi urządzeń EMC ZAM 41 i komputerów MERA 300, MERA 400.

Pracował w serwisie amerykańskich minikomputerów WANG. Uczestniczył w szkoleniach w Belgii. Zajmował się też maszyną cyfrową Odra 1305 i największą polską maszyną elektroniczną RIAD R-32, które były produkowane we wrocławskim ELWRO, a po roku 2000 pracował w firmie ubezpieczeniowej i zajmował się utrzymaniem w ruchu komputerów z dużymi bazami danych – main Frame - IBM.

Uczestniczył w wyjazdowych sesjach pracy z radiostacji terenowych - tzw. Polnym dniu organizowanych przez LOK. I tak, wraz z Marianem SP5DIM, na jednym z wyjazdów, swoje stanowisko radiowe z popularną radiostacją RBM-1 ulokowali w stodole rolnika w okolicy Wyszkowa, skąd prowadzili nasłuchy i przekazywanie testowych radiogramów.

Mile wspomina łączności emisją AM z legendą polskiego krótkofalarstwa Emilem Jurkiewiczem SP2CC, a jego wywołanie ogólne kończone było słowami „…woła SP2CC z naszego kochanego Wybrzeża”.

W latach 1970 - 1979 był kierownikiem radiostacji Klubu Łączności LOK - SP5KCQ. A w 1985 r. Zygmunt wraz z nauczycielem Grzegorzem Bąk SP5SAR i uczniami Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych w Piasecznie powołali do działalności Harcerski Klub Łączności SP5ZIC.  Od roku 1993 do roku 2003 był kierownikiem radiostacji Harcerskiego Klubu Łączności „HERC” SP5ZIC - przy Zespole Szkół Elektryczno-Mechanicznych w Piasecznie.

Gdy nadszedł czas prolongaty zezwolenia na używanie amatorskiej radiostacji, okazało się, że Zygmuntowi zaginęło świadectwo uzdolnienia i w związku, z tym wystąpił o licencję SWL i otrzymał znak nasłuchowy SP5-25-465. Sprawy dokumentów w instytucjach PIR i PAR dopiero uregulował Kolega Marek Ambroziak SP5IYI - pracownik PAR, załatwiając Zygmuntowi na podstawie posiadanej dokumentacji Świadectwo uzdolnienia klasy A No. A-18803 z dnia 15.04.2011 roku.

W latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku zajmował się udoskonalaniem polskich maszyn cyfrowych m. in. wymianą Ferrytowych Jednostek Pamięci operacyjnych FJP na pamięci półprzewodnikowe w maszynach ODRA1305, R-32 (EC-1032), w minikomputerze MERA 400.

W ostatniej dekadzie XX wieku zawodowo zajmował się projektowaniem i budową sieci zintegrowanych lokalnych - LAN i sieci rozległych - WAN. Od 1988 r. posiada uprawnienie operatorskie nr 1/143/88 wydane przez Zarząd Okręgowy Państwowej Inspekcji Radiowej.

Wychowany w atmosferze wspomnień z czasów okupacji i Powstania Warszawskiego zaangażował się w tematy związane z obchodami rocznicowymi i współpracę z organizacjami powstańczymi. Na zbiórkach harcerskich w Piasecznie w Klubie Łączności „HERC” prof. atomistyki Stefan Czarnecki SP5GX nawiązywał do Powstania Warszawskiego i jego dobrego przyjaciela konstruktora radiostacji powstańczej „Błyskawica” - Antoniego Zębika SP7LA, snując wizję wykonania rekonstrukcji radiostacji „Błyskawica”.

W 2003 r. na zjeździe SP OTC Zygmunt poznał Antoniego SP7LA, którego wielokrotnie słuchał na pasmach amatorskich. Wówczas nawiązał z nim rozmowę na tematy powstańcze, a wkrótce rozmowa zeszła na temat radiostacji „Błyskawica”. Zygmunt mówił Antoniemu o wykonaniu rekonstrukcji powstańczej radiostacji. Jednak Antoni odrzucił propozycję. Temat repliki kolejny raz poruszył w czasie podsumowania zawodów krótkofalarskich „W Hołdzie Uczestnikom Powstania Warszawskiego”, które odbyło się w siedzibie ZG LOK. W czasie spotkania przedstawił wizję prof. Stefana Czarneckiego SP5GX (ex SP1SC) i przebieg rozmów z Antonim SP7LA. Jedynym zainteresowanym tematem był obecny na naszym spotkaniu - powstaniec Adam Drzewoski ps. „Benon”, który był obecny przy radiostacji „Błyskawica” w czasie drugiego miesiąca Powstania Warszawskiego, gdy wykonując nasłuchy radiowe dla Kwatery Głównej AK, radiostacja „Błyskawica” zakłócała odbiór stacji. Adam Drzewoski bardzo popierał inicjatywę budowy repliki, a później aktywnie uczestniczył w pokazał i prezentacji repliki radiostacji „Błyskawica” w Muzeum Powstania Warszawskiego.

Pod koniec 2003 r. Wiesław SQ5ABG zwrócił się do Antoniego SP7LA z prośbą o zbudowanie repliki „Błyskawicy”. Tym razem Antoni wyraził zgodę. Powstały dwie grupy: wykonawcza ze Śląska z Antonim SP7LA i warszawska, w skład której wchodzili Zygmunt SP5AYY i Wiesław SQ5ABG. W okresie budowy Zygmunt był w stałym kontakcie zarówno z kolegami ze Śląska jak i Antonim SP7LA. Po zakończeniu budowy repliki przez Antoniego SP7LA, Janka SP9GDI i Tadeusza SP9QMT, Zygmunt przewiózł ją do własnego mieszkania w Warszawie.

W dniu 29.05 2004 r. grupa w skład, której wchodzili Zygmunt SP5AYY, Zenek SP5AGU i Stanisław SP5ANU przeprowadziła pierwsze łączności AM w paśmie 7 MHz za pomocą wykonanej repliki radiostacji powstańczej „Błyskawica”. Jednym z korespondentów był Antoni SP7LA. W dniu 16.07.2004 r. cała grupa na czele z Antonim zaangażowana w budowę urządzeń nadajnika, przekazała replikę Prezydentowi Warszawy prof. Lechowi Kaczyńskiemu z przeznaczeniem na ekspozycję w Muzeum Powstania Warszawskiego.

Od 1.09.2004 r. jest członkiem Klubu Seniora SP OTC (nr członkowski 287).

W 2005 r. Zygmunt przy pomocy pracowników Warszawskiego „Radwaru”: Krzysztofa SP5WCL, Zbigniewa SP5NHO oraz Pawła Jakubisiaka i Andrzeja Kabali na podstawie dokumentacji Włodzimierza Markowskiego, zbudował replikę drugiej fonicznej radiostacji powstańczej „Burza”.

Radiostacja ta została przekazana do Muzeum Powstania Warszawskiego w dniu 3.08.2006 r. (tj. dokładnie w 61 rocznicę jej uruchomienia przez Włodzimierza Markowskiego w czasie Powstania Warszawskiego). Zygmunt był obecny w grupie przekazującej replikę radiostacji „Burza” do Muzeum. Przez kolejnych 10 lat organizował, w rocznicę uruchomienia Radiostacji "Błyskawica” - w dniu 8 sierpnia, spotkania Powstańców przy replice radiostacji „Błyskawica”, z uruchomieniem urządzeń i transmisją w eter w paśmie w 7 MHz odczytywanych przez Powstańców zarejestrowanych fragmentów nasłuchów „Błyskawicy” przez Londyn. Przed mikrofonem repliki radiostacji „Błyskawica” między innymi wystąpili: Prezes Związku Powstańców Warszawskich płk. Ścibor-Rylski (później generał), płk. Edmund Baranowski, dr Gelperyn, łączniczka Chrobry II - Jola Kolczyńska, inż. Adam Drzewoski i wielu innych Powstańców.

Zorganizował na terenie Muzeum Powstania Warszawskiego w ramach akcji „Noc Muzeów” w pokazowe łączności pracy radiostacji krótkofalowych. Stanowisko krótkofalowców odwiedziła wówczas Prezydent Warszawy - Hanna Gronkiewicz - Waltz.

Również Zygmunt realizował uzupełnienia techniczne i kompletowania wyposażenia repliki „Błyskawicy”. Kolekcjonerzy starych odbiorników radiowych Henryk Berezowski i Eugeniusz Szczygieł podarowali oryginalny mikrofon Reporter Dralowit DR1, który Zygmunt dostosował do nadajnika, kolejno wykonał układ przełączania zdalnego przełączania pracy nadajnika. W celu poszukiwania różnych oryginalnych podzespołów z okresu Powstania, Zygmunt nawiązał kontakt z krótkofalowcem z USA panem Bogdanem Żarskim NN9D, który podarował Muzeum unikalne płyty gramofonowe - takie, które posiadały identyczne nagrania muzyczne transmitowane przez „Błyskawicę” w 1944 roku, między innymi płytę 78 obr/min z utworem Etiuda Rewolucyjna - Chopina w wykonaniu Ignacego Paderewskiego. Trzy sztuki płyt gramofonowych 78 obr/min Zygmunt w wraz powstańcem Adamem Drzewoskim ps. „Benon” przekazali, w imieniu Bogdana Żarskiego, Dyrektorowi Muzeum Powstania Warszawskiego.

Cały czas Zygmunt współpracował z klubem LOK - SP5KCR, z twórcą zawodów „ W Hołdzie Uczestnikom Powstania Warszawskiego” - Stanisławem SP5BLI i jego bratem SP5FHF w zakresie wiedzy o Powstaniu i krótkofalowców - łącznościowców w Powstaniu oraz włączenia ich do udziału w zawodach, a później na stałe związał się z Warszawskim Klubem Łączności SP5KAB.     

Od początku budowy Muzeum Powstania Warszawskiego, Zygmunt SP5AYY, współpracuje z Muzeum w zakresie oceny i wartości wystawienniczej pamiątek przekazanych dla Muzeum.

Należąc do organizacji Powstańczych SPPW (Stowarzyszenie Pamięci Powstania Warszawskiego), Środowisko Żołnierzy Armii Krajowej Zaremba-Piorun - pomaga kombatantom Powstania Warszawskiego, starszym ludziom w ich codziennym życiu.

Za działalność na rzecz Powstania Warszawskiego, Zygmunt otrzymał ze Związku Powstańców Warszawy medale Pamięci Ludności Cywilnej Warszawy w Powstaniu Warszawskim.

W 2013 r. został kierownikiem radiostacji klubowej SP5KAB Warszawskiego Klubu Łączności i funkcję tę pełnił przez 5 lat.

W ostatnich 20-latach, z uwagi na brak możliwości instalacji antenowych na dachu budynku w wielkomiejskiej lokalizacji, Zygmunt eksperymentuje z antenami balkonowymi różnych typów, co jak się okazało przy średnich propagacjach eterowych mocami 50 Watów, na telegrafii nawiązuje qso's ze wszystkimi kontynentami. Najnowsza emisja cyfrowa FT8, którą ostatnio stosuje, daje dużo satysfakcji, ... prawie bez udziału człowieka, łatwo nawiązuje łączności ...z rana z Japonią Indonezją rzadziej z Australią i Nową Zelandią, ...a po południu z Ameryką Południową i Północną.

Do grona przyjaciół zalicza krótkofalowców warszawskich kol. SP5AA, SP5MW, SP5QU, SP5ZA, SP5ZP, SP5WL, SP5AEM, SP5AJV, SP5SAR, SP5XOC, SP5UAM, SP5MJ oraz spoza Warszawy SP7LA, SP2IU, SP2IW, SP3LD, SP3BTT.

Wykonał tysiące łączności dalekosiężnych DX, posiada kolekcję kart QSSL za łączności różnymi emisjami i na różnych pasmach potwierdzających 300 krajów według listy ARRL DXCC. Posiada kolekcję 34 szt. pucharów i dyplomów na deskach oraz 260 dyplomów zdobytych w zawodach krajowych i zagranicznych. Pracował pod znakami okolicznościowymi SP0AYY, SN5PW, SN60PW, SN5MPW, SN0MPW upamiętniając wydarzenia wolnościowe Polski w 1944 roku.

Od 1964 roku, z dwuletnią przerwą, jest członkiem Warszawskiego Oddziału Polskiego Związku Krótkofalowców, równocześnie od 1968 roku, z dłuższą przerwą, członkiem Warszawskiego Klubu Łączności LOK stacja SP5KAB w Warszawie.

Za działalność na rzecz krótkofalarstwa polskiego, ZG PZK w 2005 roku wyróżnił Zygmunta Odznaką Honorową PZK (nr 649) oraz Złotą Odznaką Honorową PZK w dniu 17 maja 2014 r. ( nr89/Z).

 

TNX: SP5AYY

                                                                                    SP3CUG, SP2BZR, SP8TK, SP9LDB