Wystawa Sprzętu Krótkofalaskiego

Liczne urządzenia nadawczo - odbiorcze konstruowane przez krótkofalowców, a także bogatą dokumentację, fotografie, dyplomy, karty QSL z całego świata oraz proporczyki i mundury harcerskie radiowców można oglądać na wystawie „90. lat krótkofalarstwa polskiego”, prezentowanej w Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku.
Ekspozycja będzie dostępna do końca roku.

 Galeria fotografii z wystawy.

Początków krótkofalarstwa polskiego należy poszukiwać na początku lat dwudziestych ubiegłego wieku, tuż po odzyskaniu niepodległości. Pierwsi radioamatorzy - głównie wojskowi oraz harcerze - czerpali wiedzę od byłych  żołnierzy formacji radiotelefonicznych, uczestników wojny polsko bolszewickiej.


W latach 1921-1922 został zorganizowany w Warszawie pierwszy kurs radioamatorski  dedykowany dla harcerzy, ograniczał się do nauki telegrafii oraz obsługi stacji nadawczej i odbiorczej. Pierwsza organizacja amatorska powstała w 1924 roku jako Harcerski Radio Klub.

Brak odpowiednich ustaw państwowych o radiokomunikacji w tym okresie nie pozwalał na rozwój amatorskich łączności radiowych. W kwietniu 1925 roku w Paryżu zwołano pierwszy międzynarodowy Kongres Radioamatorów. Powstał wtedy IARU (The International Amateur Radio Union).

W grudniu 1925 roku kolega Heftman jako TPAX przeprowadził pierwsze dwustronne połączenie radiowe z krótkofalowcem holenderskim, dzień ten przyjęto jako początek krótkofalarstwa polskiego. Pod koniec lat 20. powstają prężne środowiska krótkofalowców takie jak: Lwowski Klub Krótkofalowców, Warszawski Klub Krótkofalowców, Krakowski Klub Krótkofalowców, Łódzki  Klub Krótkofalowców, Poznański Klub Krótkofalowców, Morski Klub Krótkofalowców, Wileński Klub Krótkofalowców, Bydgoski Klub Krótkofalowców, Częstochowski  Klub Krótkofalowców. W 1930 roku powołany został Polski Związek Krótkofalowców jako organizacja naczelna powstała z w/w Klubów.

II wojna światowa to okres próby i poświecenia krótkofalowców w walce z okupantem. Cały sprzęt radionadawczy jak i odbiorczy został  poddany konfiskacie zgodnie z zrządzeniem Ministerstwa Poczty i Telegrafów z  sierpnia 1939 r. Natychmiast po wkroczeniu Niemców do Warszawy przeprowadzono rewizje w celu rekwizycji urządzeń i sprzętu nadawczego. Pierwszą ofiarą był kolega SP1YX Musiałowicz.
 

W okresie tym krótkofalowcy walczyli w oddziałach Wojska Polskiego, w ramach organizacji podziemnych, budowali radiostacje i odbiorniki na potrzeby AK. Brali udział w walkach na wszystkich frontach II wojny światowej. Przedwojenny krótkofalowiec  SP2BD inż. Gwidon Damazyn, będąc więźniem KL Buchenwald, skonstruował potajemnie odbiornik. A w 1945 roku nadajnik z którego nadał apel do wojsk amerykańskich z prośbą o pomoc o przyspieszenie wyzwolenia obozu w obawie przed wymordowaniem więźniów

Okres Polski Ludowej - pierwsza nieudana próba odtworzenia Polskiego Związku Krótkofalowców nastąpiła pod koniec 1946 roku. Powstała wtedy grupa 24 entuzjastów krótkofalarstwa, która powołała zarząd organizacyjny w składzie przewodniczący: mjr. Ksionda SP2RC, wiceprzewodniczący kpt. Jegliński SP1CM,  wiceprzewodniczący Musiałowicz SP1YX, sekretarz Rutkowski  oraz skarbnik Damazyn SP2BD. Na początku 1950 roku dochodzi do zmiany polegającej na  połączeniu wielu organizacji  takich jak PZK. Aeroklub Polski, TPŻ w  Ligę Przyjaciół Żołnierza. W 1956 roku na  fali odwilży lat stalinowskich dochodzi do zmiany w zarządzeniach Ministra Łączności, następuje wzrost liczby indywidualnych stacji nadawczych do 300 osób. 11 stycznia 1957 roku reaktywowano Polski Związek Krótkofalowców.  W 1970 roku PZK posiadało  17 Oddziałów Wojewódzkich, istniało 109 klubów PZK, 224 kluby Ligi Obrony Kraju  oraz 55 klubów  ZHP.

W okresie stanu wojennego 1981 r., krótkofalowcy musieli zdeponować radiostacje,  sprzęt nadawczy  oraz licencje nadawcze  podobnie jak w okresie okupacji niemieckiej.

Okres od 1989 roku  to czas przemian politycznych i gospodarczych, w 1990 r. PZK na fali zmian przepisów o stowarzyszeniach stał się organizacją samofinansującą i działającą na własny rachunek. Prezesem został Krzysztof Słomczyński SP5HS.  W 2002 dokonano wpisu PZK do Krajowego Rejestru Sądowego. Równolegle obok PZK , LOK,  ZHP powstało wiele nowych stowarzyszeń związanych z krótkofalarstwem.

widok1Na wystawie są prezentowane liczne urządzenia nadawczo - odbiorcze konstruowane przez krótkofalowców, w tym kopie nadajnika i odbiornika Tadeusza Heftmana TPAX, którym w 6.12. 1925 r. nawiązał pierwszą amatorska łączność z zagranicą (Holandia) oraz AP - 5 słynna radiostacja  zrzucane do okupowanego kraju, używane przez Armię Krajową. Ponadto zaprezentowano bogatą dokumentację, fotografie, dyplomy, karty QSL z całego świata, proporczyki, mundury harcerskie radiowców , klucze telegraficzne. Również umieszczono  na wystawie  biogramy zasłużonych krótkofalowców polskich. Na wystawie przypomina się też zasługi w zwalczaniu kryzysów, bowiem krótkofalarstwo to nie tylko hobby, ale też służba społeczeństwu w stanach zagrożenia.

Wystawa będzie dostępna od 6 października do końca tego roku.

Wirtualne Muzeum

Wirtualne Muzeum SP-OTC - otwarty projekt SPOTC,  w ramach którego powstanie katalog  sprzętu krótkofalarskiego SP, który zostanie udostępniony w sieci Internetowej na stronie  klubu OTC.
W ramach muzeum zostaną zaprezentowane  zdjęcia  krótkim opisem. sprzętu amatorskiego i profesjonalnego  (docelowo można dołączyć schematy i filmiki). Projekt jest otwarty w celu uzupełnienia muzeum  o informacje od  kolegów krótkofalowców , którzy mogą uzupełnić  opisy  i  powiększyć wirtualne zbiory.

 Docelowo po paru latach planujemy wydanie w formie elektronicznej  albumu „Radiostacje i odbiorniki Krótkofalarstwa  Polskiego – SPOTC.

 

Kustosz  Wirtualnego Muzeum SP-OTC- Bogdan SP3LD

Kontakt - 608829294  lub 62-7680190 Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

 

pozdrawiam Bogdan SP3LD

 

po 1990

RV  tranzystorowy  28/50 MHz 
z wbudowanym wzmacniaczem tranzystorowym o mocy 70W wykonana przez Jurka SP7NJT w połowie lat dziewięćdziesiątych.


Wzmacniacz  lampowy QRP 20W
– nieznanego autorstwa


TRV na 50 MHz wykonany przez Romana SP6GZZ na początku lat 1990

 


 

 TRX KF 14/28 MHz wykonany przez Stanisława SP3YM /ex SP3MFI  w latach 1990

 


 

Wzmacniacz  50MHz wykonany przez Romka SP6GZZ lata 1990

 


 

TRX tranzystorowy  na KF  - wykonany przez Antoniego SP7LA lata 90

 

 


 

 Wzmacniacz tranzystorowy liniowy KF o mocy 100W z wbudowanym zasilaczem dla TRX  - wykonany przez Antoniego SP7LA lata 90


 TRX na 144 MHz   FM- wykonany przez Antoniego SP7LA lata 90


 

Mikrofon stołowy do obsługi 2 trx z przełaczaniem i przedwzmacniaczem -wykonany przez Antoniego SP7LA lata 90


 

 

 

 

 

 

przed 1945

Konstrukcje przedwojenne

od 1970 do 1990

TRX „BARTEK” 3.5 MHz 
wykonany przez Jurka SP7NJT


Wzmacniacz do TRX „BARTEK” 3.5 MHz  na  QQE 06/40 
- całość  wykonana przez Jurka SP7NJT


 


TRX  KF –  6 pasmowy
wykonany przez kolegę SP3FKY w Poznaniu  wykonany na początku lat osiemdziesiątych , wykonano ok. 50 szt w kliku wersjach partiami po 10 szt


 

TRX WRAK
– produkowany przez warsztaty LOK w Pabianicach Egzemplarz ten wykonał Jurek SP7NJT na początku lat osiemdziesiątych


 

TRX KF 3- pasmowy 3,5/7/14 MHz
wykonany przez kolegę SP3BPU dla klubu SP3ZHW w latach siedemdziesiątych.


Transceiver JOWISZ SP-102-112 / ( PA SP-202-207 )  5- pasmowy,  końcówka na lampie GU-50.
Urządzenie to było zaprojektowane i produkowane w celu zwiększenia liczby stacji klubowych w Polsce.  Produkowany w latach 1975-1990 w Warsztatach Zasadniczej Szkoły Zawodowej WZDZ w Postominie. Projekt realizował Zdzisław Sieradzki SP1II, w założeniu ZG LOK miał to być TRX powstały na bazie części i podzespołów radiostacji wojskowych najbardziej dostępnych w tym okresie w klubach LOK ( RBM 1 , 10RT24) oraz zastosowanie filtru kwarcowego PP9. Sprzęt do eksploatacji w każdych warunkach, wykonany w postaci TRX JOWISZ SP-102 oraz w oddzielnej obudowie stopnia końcowego SP-202 wraz głośnikiem. Ostatnia wersja była wyposażona w cyfrowy odczyt częstotliwości. Wyprodukowano ok. 110 szt, tak wiec był urządzeniem produkowanym w największej liczbie w SP w tym okresie.

Transceiver JOWISZ SP-112

Transceiver JOWISZ SP-108


Mały TRX AM UKF tzw."PIPAFON"
został opracowany wykonany przez Grzegorza Zapalskiego SP9ERR i Karola Malinowskiego SP9ANZ około 1971r 2 szt oraz Roman Hajduk SP9BCV wykonał TRZECI, był stosowany na wielu operacjach harcerskich ZHP Ochotnica 80, ZHP Bieszczady 40.

 


 

 

 SP5WW został wykonany przez Śp. Franciszka Harapińskiego SP9FTM operatora SP9ZCJ


 

TRX Atlas - urządzenie bardzo często kopiowane przez radioamatorów SP w latach 1970/1980


 

Odbiornik  R4 o którym można było śnic w latach 1970


 

TRX TS510 pierwsze cudowne radia  z SSB w bogatych klubach PRLu w latach 1970


 

TRX Yeasu FT200  cudem dziwnie zaimportowane do PRLu w latach 1970

 


 

TRX SP5WW 3,5 i 14MHz z wbudowanym trv 432 MHZ z odczytem częstotliwości

 Andrzej SP3IFY


 

TRX SP5WW 3,5 i 14MHz z wbudowanym trv 432 MHZ z odczytem częstotliwości

 Andrzej SP3IFY

 


 

Komputer przystosowany do pracy RTTY zbudowany w 1984 roku przez SP3CMX

 


 

Nadajnik Amatorskiej Telewizji ATV z 1989 roku o mocy 100mW na pasmo 70cm zbudowany przez SP3CMX


 


 

Więcej artykułów…

  1. od 1945 do 1970